Avontuur op de Akropolis (vernieuwd)
Χαῖρε! (Gegroet in het Oudgrieks!) Hoe breng je educatieve technologie naar de lessen klassieke talen? In 2023 werkten Rachel, Aurélie, Delphine en ik, in het kader van de educatieve master aan de UGent, samen aan lesmateriaal waarmee leerlingen de Atheense Akropolis konden verkennen in Minecraft. Dit digitale lesmateriaal bracht het Parthenon, Athena Promachos en de Elgin Marbles tot leven en werd speciaal uitgewerkt voor de Griekse Dag van het Katholiek Onderwijs Vlaanderen en richt zich specifiek op leerlingen van het tweede en derde middelbaar. Maar tijd voor een update! De nieuwste versie bevat een Minecraft-reconstructie die nóg realistischer is, met een bijna 1:1 schaalmodel van de Akropolis en zowel de huidige versie als een blik op 400-500 v.Chr. Πάμε! (Let’s go!)
De uitdaging
Op beurzen zoals SETT in België of BETT in het Verenigd Koninkrijk vind je talloze toepassingen om technologie te combineren met wetenschappen en computationeel denken. Maar toepassingen voor klassieke talen blijven vaak schaars. Binnen ons opleidingsonderdeel binnen de educatieve master combineerden we klassieke talen bewust met moderne technologieën zoals games en artificiële intelligentie. Dit lesmateriaal is een voorbeeld van zo’n aanpak!
Voor wie is dit ontwikkeld?
Dit project richt zich op leerlingen uit het tweede en derde leerjaar van het secundair onderwijs. Via een interactieve Minecraft-wereld ontdekken ze iconische bouwwerken zoals het Parthenon, het Erechtheion en de Propyleeën. Tijdens hun virtuele reis komen ze in contact met de cultuur en geschiedenis van het oude Athene en leren ze over belangrijke debatten zoals de teruggave van de Elgin Marbles.
Bovendien zorgden we ervoor dat de verschillende stops geen cultuurlesjes blijven. De teksten bevatten Oudgriekse termen en begrippen die de leerlingen uitdagen. Eenvoudige invuloefeningen wisselen we af met leesteksten en krantenartikels. Bij de slotoefening wisselen we het lineaire voor een verkenningsopdracht langs het odeon van Herodes Attikos, het theater van Dionysos en het chryselefantiene beeld van Zeus. Tenslotte kunnen de leerlingen ook even doorheen de tijd hoppen naar de Akropolissite van vandaag.
Als leerkracht?
In dit lesmateriaal worden leerlingen ondergedompeld in de bekende wereld van Minecraft. Niet om te bouwen of te overleven, maar om de Akropolis te verkennen en te leren over de architectuur, mythologie en filosofie van het oude Athene. Historische personages zoals Perikles, Hermes en Sokrates leiden hen door het verhaal en geven extra context.
Als extra uitdaging — of als evaluatie- en feedbacktool voor de leerkracht — bevat het level meerdere quizzen. Deze quizzen bieden een manier om te checken of de leerlingen de leerdoelen hebben bereikt en geven leerkrachten snel inzicht in hun voortgang.
Vanuit de Minecraft-wereld is het ook eenvoudig om 3D-modellen te exporteren om deze te gebruiken binnen presentatiesoftware zoals PowerPoint. Deze kunnen gebruikt worden naast andere reconstructies om de leerstof aanschouwelijk te maken.
Om de leerkracht en leerling te ondersteunen bij het navigeren in de 3D-wereld (dat is niet voor iedereen even evident) is er ook een printbare kaart gemaakt waarop de belangrijkste locatie zijn aangeduid.
Handig kaartje dat de leerlingen gebruiken om alle personages, opdrachten en gebouwen te vinden.
(downloadbare PDF is te vinden onderaan de webpagina)
Hoe kwam dit project tot stand?
Dit project is het resultaat van een samenwerking tussen de UGent en het Sint-Lievenscollege Gent. Dit in het kader van het opleidingsonderdeel ‘Vakdidactiek B’ binnen de Educatieve Master. In dit opleidingsonderdeel dienden studenten, Rachel Pittie, Delphine Larmuseau en Aurélie De Baerdemaeker, digitaal lesmateriaal te ontwikkelen voor Grieks binnen het spel Minecraft. Hiervoor werden ze begeleid door vakdocenten Katrien Vanacker, Wim Cool en Katja De Herdt (UGent - vakinhoudelijk) en Robbe Wulgaert (begeleider - ontwikkeling digitaal materiaal). De vernieuwde spelwereld werd ontwikkeld door THSchutt.
Rachel, Delphine en Aurélie verkenden de mogelijkheden van een digitale tool, kozen relevante leerplan- en lesdoelen, ontwikkelden lesmateriaal en evaluatiemethoden … Zo leren studenten zelf (digitaal) lesmateriaal ontwikkelen, van begin tot eind. Andere voorbeelden van onze aanpak zijn:
Lesdoelen
Herkennen van verschillende gebouwen op de Akropolis;
Benoemen van gebouwen op de Akropolis met hun naam en functie;
Griekse woorden herkennen in Nederlandse woorden;
Kennismaken met de prominente figuren uit de 5de eeuw v.Chr.: Perikles, Sokrates, Xanthippe;
Basis Griekse woordenschat begrijpen;
Begrijpend lezen;
Kennis uitdiepen over bepaalde Griekse goden vb. Athena, Nike en Hermes;
Het debat rond de Elgin Marbles verwoorden en argumenten geven pro of contra.
Leerplandoelen
Deze leerplandoelen werden geselecteerd uit de leerplannen Grieks en Geschiedenis (tweede graad).
Grieks:
LPD 1: De leerlingen leiden de betekenis van woorden af uit woordopbouw en - verwantschap:
in het Grieks: via verwantschap met andere Griekse woorden;
in het Grieks: via verwantschap met de moderne talen;
in moderne talen: via verwantschap met het Grieks.
LPD 30: De leerlingen onderscheiden overeenkomsten en verschillen tussen kenmerkende aspecten van de eigen maatschappij en cultuur en aspecten van maatschappijen en culturen uit de Griekse oudheid.
✓ Voorbeelden: politieke structuren, filosofische en religieuze opvattingen, mens- en wereldbeeld, wetenschappen, sociale verhoudingen, religieuze praktijken en rituelen. —> tempels, Perikles, imperialisme
✓ Via Herodotus kan je zowel verbanden leggen met de natuurwetenschappen (via de Ionische natuurfilosofie) als met de sociale wetenschappen, zoals antropologie -> in ons project Solon, Sokrates
LPD 32: De leerlingen lichten diversiteit binnen de bestudeerde maatschappij toe.
LPD 33: De leerlingen reflecteren over normen, waarden en opvattingen uit de klassieke oudheid.
LPD 35: De leerlingen verwerken aspecten van de klassieke oudheid op een creatieve manier.
Geschiedenis:
De leerlingen lichten kenmerken van de verschillende maatschappelijke domeinen toe voor samenlevingen uit de bestudeerde historische periodes.
De Griekse Ambassadeur op bezoek tijdens onze sessie op de Griekse Dag.
(En die was niet geheel akkoord met de benaming ‘Elgin Marbles’)
Benodigdheden
Toegankelijkheid is een belangrijk element binnen dit project. De benodigdheden om aan de slag te gaan met dit lesmateriaal, voor leerkracht en leerling, zijn:
het programma Minecraft Education Edition (versie 1.2 of hoger);
een Microsoft- of Office365-account;
een computer;
eventueel een computermuis (voor extra comfort);
stabiele internetverbinding;
de kaart met alle belangrijke personages en gebouwen;
natuurlijk: het Minecraft-level!
De Minecraft-wereld en de opdrachten zijn zodanig ontworpen dat je enkel de wereld moet downloaden en deze openen. Meld je daarna aan binnen Minecraft Education Edition met jouw Microsoft-account. De andere onderdelen verlopen automatisch.
Hoe een eigen BookWidget importeren?
Ik wil dit in mijn klas! Wat moet ik doen?
Wil je hier zelf mee aan de slag in jouw klaslokaal? Super! Jongeren laten kennismaken met geschiedenis, taal en cultuur is belangrijk. Daar hoort het verkennen van het vak Grieks zeker bij. De Minecraft-wereld en de kaart kan je hieronder downloaden!